autorka: Anna Sopuch
Karty historii Tarnowskich zapełniają głównie mężczyźni. Królowie, książęta, hrabiowie. Są duchowni, żołnierze i poeci. Plejada burmistrzów, górmistrzów, gwarków. Jedyną przedstawicielką rodzaju żeńskiego, mogącą równać się z nimi sławą, była… „maszyna ogniowa”.
Jej rola była znacząca, ale są też informacje o prawdziwych przedstawicielkach tego rodzaju – kobietach Tarnowskich Gór. Nie ma ich wielu w starych aktach, ale w 1570 r. wymienia się z imienia i nazwiska Jadwigę Szmalównę, wdowę po burmistrzu Weidnerze, która ufundowała dzwon do kościoła farnego. Nie powiodło się żonie Jakuba Rappa budowniczego sztolni Św. Jakuba. Po jego śmierci została bez środków do życia.
Inaczej było z panią Goske lub Gąską, która podarowała miastu dom, by z jego sprzedaży utworzyło fundusz na budowę nowego kościoła. Około 1700 r. Jadwiga Sokołówna i Kulis oraz Anna Erb ufundowały sprzęty dla tego właśnie kościoła, dziś p.w. św. Anny. Po ulicach miasta chodziła Magdalena Janiczkówna, żona burmistrza Jakuba Gruzełki. Jej płyta nagrobna z 1614 r. opisana w języku polskim, znajduje się w kościele Apostołów Piotra i Pawła. Tam też pozostał ślad po Katarzynie Vogel, żonie kontrolera tutejszej solarni.
W 1670 r. burmistrz Krystjan Kraker gościł na zamku przy ulicy Zamkowej przyszłą żonę króla Polski Jana Korybuta – Wiśniowieckiego. Nie miało to wpływu na losy miasta, ale wpływ na burmistrza mogła mieć jego żona. Zdaje się o tym świadczyć tekst inskrypcji na jej płycie nagrobnej w kościele św. Anny. W XVIII w. żyła tu Salomea Ducjusz. Postać zagadkowa. Wpierw luteranka, potem katoliczka i znów luteranka. Tajemnicą okryte są powody, dla których zmieniała swe decyzje. Kobiety zawsze były w tym mieście. Adresatki westchnień, postacie ze snów, natchnienie i przystań dla mężczyzn, którzy to miasto tworzyli i wraz z nimi je zmieniali. Dziś nie jest inaczej.
Panie, które w strojach mieszczek różnych epok, idą w Pochodzie, reprezentują wszystkie kobiety Tarnowskich Gór.
